Pompy ciepła stają się coraz popularniejszym sposobem na ogrzewanie domu oraz podgrzewanie wody użytkowej. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technologii pozwalają one wykorzystać odnawialne źródła energii i znacząco obniżyć rachunki za prąd oraz gaz. W niniejszym artykule wyjaśnimy, czym właściwie jest pompa ciepła, jak działa i jakie są jej główne zalety. Przedstawimy również poszczególne rodzaje pomp ciepła, koszty zakupu i montażu oraz eksploatacji. Wskażemy także, na co zwrócić uwagę przy wyborze odpowiedniego urządzenia.
Czym jest pompa ciepła i jak działa?
Pompa ciepła jest urządzeniem, które pobiera energię cieplną z otoczenia (np. z powietrza, gruntu lub wody) i przekazuje ją do instalacji grzewczej. Dzięki zastosowaniu sprężarki możliwe jest podniesienie temperatury pozyskanego ciepła do poziomu wystarczającego do ogrzania budynku i podgrzania wody użytkowej.
Kluczowym elementem pompy ciepła jest parowacz – wymiennik ciepła, w którym następuje pochłanianie energii z otoczenia. Uzyskane w ten sposób ciepło powoduje odparowanie czynnika roboczego (najczęściej jest to czynnik R410A). Gazowa postać czynnika roboczego trafia do sprężarki, która go spręża, a tym samym znacząco podnosi temperaturę. Następnie ciepły gaz jest kierowany do skraplacza, gdzie oddaje ciepło do instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej. Na końcu cyklu schłodzony czynnik wrócą w postaci ciekłej z powrotem do parowacza i proces się powtarza.
Jakie są rodzaje pomp ciepła?
Wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje pomp ciepła ze względu na źródło pobieranego przez nie ciepła:
Jak działa pompa ciepła powietrzna?
W pompie ciepła powietrze-woda ciepło pobierane jest bezpośrednio z otaczającego powietrza. Urządzenie pobiera powietrze przez parownik zewnętrzny, gdzie następuje odparowanie czynnika roboczego. Następnie sprężarka spręża gaz, podnosząc jego temperaturę. Ciepły gaz trafia do skraplacza wewnątrz budynku, oddając swoją energię do instalacji CO i CWU. Na koniec schłodzony czynnik wróca do parownika i cykl się powtarza.
Pompa ciepła powietrze-woda pobiera darmową energię z otaczającego powietrza, dlatego jest bardzo efektywna. Jedyny koszt to energia elektryczna napędzająca sprężarkę. Im niższa temperatura powietrza, tym gorzej działa - przy mrozach wymagane jest dodatkowe źródło ciepła.
Jakie są zalety i wady pompy ciepła?

Główne zalety pompy ciepła:
Do wad można zaliczyć:
Ile kosztuje zakup i montaż pompy ciepła?
Koszt zakupu samej pompy ciepła wraz z wyposażeniem wynosi średnio 20-40 tys. zł w zależności od mocy urządzenia. Do tego należy doliczyć koszt montażu, który kształtuje się następująco:
Łączny koszt inwestycji to zwykle 40-70 tys. zł. Dostępne są dofinansowania z programu "Czyste Powietrze" (do 30 tys. zł) oraz ulga termomodernizacyjna.
Jak wybrać odpowiednią pompę ciepła do domu?
Wybierając pompę ciepła należy kierować się przede wszystkim zapotrzebowaniem na energię cieplną budynku. Optymalnym rozwiązaniem są pompy ciepła z inwerterem - same dobierają moc do aktualnych warunków. Ważny jest również rodzaj instalacji grzewczej oraz możliwość wykonania dolnego źródła. Pompa powietrzna nie wymaga kopania, ale traci na sprawności przy mrozach.
Jakie są koszty eksploatacji pompy ciepła?
Pompa ciepła zużywa energię elektryczną do napędu sprężarki. Roczne zużycie prądu wynosi średnio:
Przy cenie 0,7 zł/kWh daje to koszt ok. 2-5 tys. zł rocznie w zależności od rodzaju pompy i temperatury zewnętrznej. Pompa ciepła pozwala zaoszczędzić nawet kilkanaście tysięcy złotych w porównaniu z piecem gazowym czy olejowym.
Gdzie kupić dobrą i niezawodną pompę ciepła?
Decydując się na zakup pompy ciepła, warto wybrać sprawdzonego producenta, który zapewni wysoką jakość i niezawodność urządzenia. Dobrą renomą cieszą się pompy firm takich jak: Panasonic, Mitsubishi, Daikin, Vaillant, Viessmann, Toshiba, Samsung czy Thermia. Pompę ciepła można kupić bezpośrednio u producenta lub w sklepach specjalistycznych z artykułami grzewczymi i sanitarnymi.
Podsumowując, pompa ciepła to nowoczesne, ekologiczne i efektywne energetycznie urządzenie grzewcze. Mimo wysokich kosztów inwestycyjnych, zwraca się w ciągu kilku lat eksploatacji. A dzięki dotacjom i ulgom podatkowym jest coraz bardziej opłacalnym sposobem na ograniczenie rachunków za ogrzewanie i ciepłą wodę.
Podsumowanie
Montaż pompy ciepła to duża inwestycja, która jednak szybko się zwraca dzięki oszczędnościom na ogrzewaniu. Aby cieszyć się ekologicznym i efektywnym ogrzewaniem na długie lata, warto dokładnie przeanalizować potrzeby domu, rodzaj instalacji i możliwości wykonania dolnego źródła ciepła. Dobrze dobrana pompa ciepła od renomowanego producenta, zapewni komfort cieplny i pozwoli znacząco obniżyć rachunki za ogrzewanie.